خدمات

عوامل ایجاد زردی نوزادزردی نوزاد بر اثر افزایش سطح بیلی روبین در خون نوزاد ایجاد می‌ شود. بیلی روبین یک پیگمان زرد رنگ است که در نتیجه تجزیه هموگلوبین (پروتئین قرمز خون) در بدن تولید می‌شود. ایجاد شدن این بیماری در نوزاد با عوامل متعددی همراه است که برای دستیابی به علت آن باید آزمایش های مخصوص به خود را انجام داد. ولی درکل در زیر به برخی از عوامل شروع بیماری زردی نوزاد اشاره می کنیم:زردی فیزیولوژیکزردی فیزیولوژیک نوزاد یک نوع زردی طبیعی است که در روزهای اول تا هفتم پس از تولد ظاهر می‌ شود. در این حالت، سیستم کبد نوزاد هنوز به طور کامل توانایی پاکسازی بیلی روبین را ندارد و سطح آن در خون بالا می‌ رود.عوامل زیر در زردی فیزیولوژیک نوزاد نقش دارند:

• کاهش نقاط پیوند بیلی روبیندر رحم، نوزاد خون اضافی در بدن خود تولید می‌ کند و بیلی روبین را تخلیص می‌ دهد. پس از تولد، سطح بیلیروبین در بدن نوزاد افزایش می‌ یابد، زیرا نیاز به تولید بیشتر آن برای پاکسازی خون اضافی نیست.
• کاهش تجزیه بیلیروبین در کبدسیستم کبد نوزاد هنوز به طور کامل توانایی تجزیه بیلیروبین را ندارد. آنزیم‌ های مورد نیاز برای تجزیه بیلیروبین در کبد در اولین هفته‌ ها کمتر فعال هستند.
• جذب بیشتر بیلیروبین در رودهدر نوزادان، بیلیروبین که به مجرای صفراوی انتقال می‌ یابد، در روده دوباره جذب می‌ شود و به کبد برگشت می‌ کند. این عملکرد روده در اولین هفته‌ ها کمی کندتر است.

زردی فیزیولوژیک به طور معمول در چند هفته اول پس از تولد بهبود می‌یابد و نیاز به درمان خاصی ندارد. با این حال، در صورتی که زردی شدید یا طولانی‌ مدت باشد، پزشک شما ممکن است بررسی بیشتری انجام دهد تا اطمینان حاصل کند که بیماری زردی پاتولوژیک نباشد.زردی پاتولوژیکزردی پاتولوژیک یا زردی ناشی از علل بیماری‌ ای است که نیاز به بررسی و درمان دارد. این نوع زردی نمایانگر وجود مشکلات جدی در فرایند های پاکسازی بیلی روبین در بدن است. علل زردی پاتولوژیک می‌ تواند شامل موارد زیر باشد:

• زردی هپاتیکناصرایی (کبد نسبی) یا نارسایی کبدی می‌ تواند باعث انباشت بیلی روبین در خون شود. این مشکل ممکن است به دلیل عفونت، التهاب کبدی، سم‌ زدایی نامناسب، مسمومیت و سایر عوامل باشد.
• زردی همولیتیکدر بعضی موارد، زردی ناشی از تجزیه بیش از حد سلول‌ های قرمز خون می‌ باشد. این اتفاق ممکن است در صورت بروز نقص‌ های ژنتیکی مرتبط با همولیز (تجزیه سلول‌ های قرمز خون) رخ دهد.
• مسدودی صفراویوجود مسدودی در مجرای صفراوی، که مسبب تخلیص ناکافی بیلیروبین است، می‌ تواند به زردی پاتولوژیک منجر شود. این مسدودی می‌ تواند به دلیل سنگ صفراوی، سرطان، عفونت، تنگی‌ های ساختاری و آسیب صفراوی ایجاد شود.
• زردی ترومبوزیس و عوارض کبدیبروز ترومبوز عروق کبدی یا عوارض دیگر کبدی نیز می‌ تواند باعث زردی پاتولوژیک شود. زردی پاتولوژیک نیاز به بررسی و تشخیص دقیق توسط یک پزشک دارد.

در صورتی که نوزاد شما زرد شده و این زردی به مرور زمان بدتر می‌ شود یا به همراه علائم دیگری همراه است، بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا علت آن مشخص شود و درمان مناسب صورت گیرد.در ادامه بخوانید: علائم بیماری زردی نوزاد چیست؟عوامل ایجاد زردی نوزادزردی شیر خوارگیزردی شیرخوارگی یا زردی فیزیولوژیک نوزادان یک وضعیت طبیعی و شایع است که معمولاً در روز های اول تا دو هفته از تولد شروع می‌ شود و به طور طبیعی در یک تا دو هفته بعد از آن بهبود می‌ یابد. این نوع زردی ناشی از انباشت بیلیروبین در بدن نوزاد است که ناشی از فرآیند تجزیه سلول‌ های قرمز خون جدید است.

• عواملی که به زردی شیرخوارگی نوزادان می‌ انجامد عبارتند از:
  بیلیروبین بالا
  در نوزادان، کبد هنوز به طور کامل عملکرد خود را به خوبی انجام نمی دهد و عملکرد پاکسازی بیلیروبین کمتر است. این باعث انباشت بیلیروبین در بدن و بروز زردی می‌ شود.
• تجزیه‌ی بیش از حد سلول‌های قرمز خون
  پس از تولد، نوزاد برای سازگاری با محیط جدید خود، سلول‌ های قرمز خون اضافی را تجزیه می‌ کند. این فرآیند باعث افزایش سطح بیلیروبین در بدن می‌ شود.
• جذب ناکافی بیلیروبین
  در دستگاه گوارش نوزاد، جذب بیلیروبین به مجرای صفراوی کمتر است، که باعث افزایش سطح بیلیروبین خون می‌ شود.

زردی شیرخوارگی عموماً بی خطر و بدون عوارض جدی است و به طور طبیعی تحت نظارت پزشک قابل تشخیص و تمیز از زردی پاتولوژیک است. با این حال، در صورتی که زردی نوزاد به شدت بالا رود، بهبود نیابد یا به همراه علائم دیگری همراه باشد، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید تا علت آن مشخص شود و درمان مناسب انجام شود.زردی داروئی

زردی داروئی یک وضعیت ناشی از مصرف برخی دارو ها است که باعث انباشت بیلیروبین در بدن می‌ شود. بیلیروبین یک پیگمانت طبیعی است که در فرآیند تجزیه سلول‌ های قرمز خون تولید می‌شود و به طور طبیعی از بدن دفع می‌ شود. اما در برخی موارد، برخی دارو ها می‌ توانند روند دفع بیلیروبین را تحت تأثیر قرار داده و باعث انباشت آن در بدن شوند.مواردی از داروهایی که می‌ توانند زردی داروئی را ایجاد کنند، عبارتند از:

• داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند آسپرین و ایبوپروفن
• داروهای ضد انعقاد خون مانند وارفارین و کلوپیدوگرل
• برخی آنتی‌بیوتیک‌ ها مانند سولفونامیدها و کلرامفنیکل داروهای ضد درد قوی مانند مورفین و کدئین
• برخی داروهای ضدویروسی مانند آمانتادین و نواکسودین

زردی داروئی عموماً پس از شروع مصرف دارو به طور نسبتاً سریع ظاهر می‌ شود و پس از قطع دارو، به طور معمول در مدت زمان کوتاهی بهبود می‌ یابد. با این حال، در برخی موارد، انباشت بیلیروبین ممکن است بیش از حد باشد و عوارض جدی ایجاد کند. بنابراین، در صورت مشاهده زردی پس از مصرف دارو، بهتر است به پزشک خود مراجعه کنید تا علت زردی بررسی و درمان مناسب انجام شود.روش های درمانی زردی نوزاد

قبل ازبررسی روش های درمانی باید علل شیوع بیماری را مورد بررسی قرار داد عواملی مانند:

• علت زردی
  با بررسی علت شیوع بیماری که چرا ایجاد شده به راحتی می توان به راه حل درمان نیز رسید.
• شدت زردی
  شدت زردی نیز یکی از شرایط مهم است بغد از بررسی علت بیماری باید به شدت شیوع بیماری نیز پرداخت تا روش درمان را پیدا کنیم.
• وضعیت کلی نوزاد
  با بررسی وضعیت نوزاد که در چه شرایطی قرار دارد می توان راحت تر درمان را پیش گرفت.

در ادامه، چند روش درمانی رایج برای زردی نوزاد را ذکر می‌کنم:فتوتراپی (Phototherapy)

نور درمانی یا فوتوتراپی (Phototherapy) یکی از روش‌ های شناخته شده در درمان زردی نوزاد است. در این روش، نوزاد تحت نظر نور خاصی قرار می‌ گیرد که به بیلیروبین در بدن کمک می ‌کند تا به صورت غیرمضر از بدن نوزاد خارج شود.نور درمانی عمدتاً با استفاده از نور آبی یا نور آفتابی انجام می ‌شود. نور آبی (با طول موج بین ۴۵۰ تا ۴۷۰ نانومتر) بر روی پوست نوزاد تابانده می‌ شود، اما نور آفتابی نیز ممکن است بسته به شرایط محیطی و نوع دستگاه مورد استفاده قرار بگیرد.مکانیسم اصلی عملکرد نور درمانی این است که نور به بیلیروبین موجود در خون، که مسئول زردی است، انرژی می ‌دهد و آن را به یک فرم قابل تخلیه در ادرار و مدفوع تبدیل می ‌کند. نور درمانی باعث کاهش سریع سطح بیلیروبین در خون می ‌شود و بهبود وضعیت زردی نوزاد را فراهم می ‌کند.در جریان نور درمانی، نوزاد به یک عینک محافظ نور ‌مجهز می‌شود تا از تماس مستقیم با نور جلوگیری شود و برای حفظ امانت نیز به یک سیستم سنجش بیلیروبین مجهز می ‌شود. مدت زمان درمان و شدت نور مورد استفاده بستگی به شدت زردی و توصیه پزشک دارد.نور درمانی به‌طور کلی به عنوان یک روش امن و موثر در درمان زردی نوزاد شناخته شده است و در بیشتر موارد موجب بهبود وضعیت زردی می‌شود. با این حال، ممکن است در برخی موارد خاص نیاز به روش‌های درمانی دیگر مثل تعویض خون باشد. تصمیم در مورد روش درمانی مناسب برای هر نوزاد بستگی به شدت زردی، علت زردی و وضعیت کلی نوزاد دارد و باید توسط پزشک معالج تعیین شود.

تعویض خون (Exchange Transfusion)

تعویض خون یا Exchange Transfusion یک روش درمانی است که در مواردی از جمله زردی نوزاد شدید و خطرناک، آنمی نوزاد، عفونت‌ های خونی و اختلالات دیگر، استفاده می‌شود. در این روش، خون زرد و نامطلوب نوزاد با خون سالم و سازگار جایگزین می‌ شود. این عمل برای کاهش سطح بیلیروبین در بدن نوزاد و جلوگیری از عوارض جدی زردی استفاده می‌ شود.روند تعویض خون به صورت زیر است:

• ورودی و خروجی خون
  نوزاد از طریق سرخرگ ‌ها به دستگاه تعویض خون متصل می ‌شود. خون زرد و نامطلوب از بدن نوزاد خارج و خون سالم و سازگار جایگزین آن به بدن وارد می ‌شود.
• جدا سازی خون
  در دستگاه تعویض خون، خون زرد و خون سالم از یکدیگر جدا می‌ شوند. این جداسازی معمولاً با استفاده از سیستم فیلتراسیون، سانتریفیوژ یا دستگاه ‌های دیگر انجام می ‌شود.
• تزریق خون سالم
  خون سالم و سازگار جایگزین خون زرد در بدن نوزاد تزریق می ‌شود. این خون سالم می ‌تواند از نوع خون کامل یا فراکشن ‌های خاصی مانند پلاسما یا صفرا باشد.
• به این صورت ادامه می‌ یابد تا حجم و ترکیب خون در بدن نوزاد به حالت مطلوب برسد و بیلیروبین اضافی کاهش یابد.

تعویض خون عموماً در مواردی مانند زردی نوزاد شدید، افزایش سریع سطح بیلیروبین، خطر آسفیکسی و سایر عوارض جدی زردی صورت می‌ گیرد. و همینطور تحت نظارت اختصاصی یک تیم پزشکی متخصص صورت می‌ گیرد و احتیاج به تجهیزات و منابع خونی مناسب دارد. پیش از انجام این روش، نوزاد با دقت مورد ارزیابی قرار می ‌گیرد و مزایا و مخاطرات مرتبط با تعویض خون به دقت با والدین یا خانواده‌ های مراقب آن مطرح می ‌شود. درمان بیماری زمینه ای

گاها پیش می آید که دلیل شیوع زردی نوزاد ناشی از برخی مشکلات و بیماری هایی ست که دوران جنینی نوزاد دچار آن شده است بیماری هایی مانند:

1. بیماری کبدی
2. عفونت ها
3. نقص آنزیمی
4. مشکلات خونی

در این صورت ابتدا باید بیماری به طور کامل درمان شود، سپس در صورت ازبین نرفتن زردی نوزاد به سراغ سایر درمان ها برای زردی نوزاد باید رفت.درباره دستگاه فتوتراپی (نور درمانی)

دستگاه فتوتراپی (Phototherapy Device) یک وسیله پزشکی است که برای ارائه نور درمانی به بیماران با زردی نوزاد و برخی بیماری‌ های پوستی استفاده می‌ شود. این دستگاه هدف اصلی خود را در تولید نور خاص برای تحریک کاهش بیلیروبین در بدن بیماران دارد.دستگاه فتوتراپی معمولاً شامل یک یا چند منبع نور مخصوص است که قادر به تولید نور با طول موج خاصی هستند. بیشتر دستگاه‌ های فتوتراپی از لامپ‌ های کم‌ مصرف با نور آبی یا نور سبز استفاده می‌ کنند که قادر به تولید نور با طول موج بین ۴۵۰ تا ۴۷۰ نانومتر هستند. این طول موج نور قادر به تحریک بیلیروبین موجود در خون بیماران است.دستگاه فتوتراپی معمولاً دارای منابع نوری قابل تنظیم است که به میزان و شدت نور قابل تحمل برای بیمار مناسب باشد. علاوه بر آن، برخی از دستگاه‌های فتوتراپی دارای سیستم‌ های خنک‌کننده هستند تا از افزایش دما در نزدیکی بیمار جلوگیری کنند.استفاده از دستگاه فتوتراپی بستگی به شدت زردی، سن و وزن بیمار، وضعیت کلی بیمار و نظر پزشک معالج دارد. در صورت استفاده مناسب از این دستگاه، نور درمانی می‌تواند بهبودی قابل توجهی در وضعیت زردی بیماران داشته باشد.مهمترین مزیت دستگاه فتوتراپی این است که علاوه بر اثربخشی در درمان زردی، روشیغیر تهاجمی و غیردارویی است. همچنین، این روش اغلب بدون نیاز به بستری شدن بیمار و در منزل یا در بخش خانگی انجام می‌ شود. با این حال، ممکن است بعضی بیماران نسبت به نور درمانی حساسیت نشان دهند و در برخی موارد نیاز به استفاده از روش‌ های درمانی دیگر مانند تعویض خون داشته باشند. در نهایت، تصمیم در مورد استفاده از دستگاه فتوتراپی باید توسط پزشک معالج بر اساس شرایط و نیازهای هر بیمار تعیین شود.